siroz hastalığı ne demek?
Siroz Hastalığı Hakkında Bilgi
Siroz, karaciğerin uzun süreli hasar görmesi sonucu oluşan, ilerleyici ve geri dönüşü olmayan bir durumdur. Bu hasar, karaciğer hücrelerinin ölmesine ve yerini fibroz dokunun almasına neden olur. Fibroz doku, karaciğerin normal yapısını bozar ve fonksiyonlarını yerine getirmesini engeller.
Nedenleri:
Sirozun en yaygın nedenleri şunlardır:
- Kronik Alkol Kullanımı: Uzun süreli ve aşırı alkol tüketimi alkol%20bağımlılığı karaciğer hasarına yol açabilir.
- Kronik Viral Hepatitler: Özellikle hepatit%20B ve hepatit%20C virüsleri, uzun süreli enfeksiyona neden olarak siroza yol açabilir.
- Non-Alkolik Yağlı Karaciğer Hastalığı (NAFLD): Obezite, diyabet ve yüksek kolesterol gibi durumlarla ilişkili olan bu hastalık, karaciğerde yağ birikmesine ve iltihaplanmaya neden olarak siroza ilerleyebilir.
- Otoimmün Hepatit: Bağışıklık sisteminin karaciğer hücrelerine saldırması sonucu oluşan bir durumdur.
- Diğer Nedenler: Nadiren bazı genetik hastalıklar, safra yolu hastalıkları ve bazı ilaçlar da siroza neden olabilir.
Belirtileri:
Sirozun belirtileri hastalığın evresine göre değişiklik gösterebilir. Erken evrelerde belirtiler hafif olabilir veya hiç olmayabilir. İlerleyen evrelerde ise aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Yorgunluk ve halsizlik
- İştahsızlık
- Bulantı ve kusma
- Kilo kaybı
- Karın ağrısı veya şişlik
- Ciltte ve gözlerde sararma (sarılık)
- Ciltte kaşıntı
- Ödem (özellikle bacaklarda ve karında sıvı birikimi)
- Burun kanaması veya kolay morarma
- Zihinsel bulanıklık veya hafıza%20kaybı (hepatik ensefalopati)
- Varis kanamaları (özellikle yemek borusunda)
Teşhis:
Siroz teşhisi, fizik muayene, kan testleri, görüntüleme yöntemleri (ultrason, BT, MR) ve karaciğer biyopsisi ile konulabilir.
Tedavi:
Sirozun tedavisi, hastalığın nedenine, evresine ve belirtilerine göre değişir. Tedavinin temel amacı, karaciğer hasarını yavaşlatmak, belirtileri kontrol altına almak ve komplikasyonları önlemektir. Tedavi yöntemleri arasında şunlar yer alabilir:
- Alkol veya diğer zararlı maddelerden uzak durmak
- Viral hepatit tedavisi (antiviral ilaçlar)
- Otoimmün hepatit tedavisi (immünosupresan ilaçlar)
- Beslenme düzenlemesi
- Sıvı birikimini azaltıcı ilaçlar (diüretikler)
- Varis kanamalarını önleyici ilaçlar veya endoskopik tedaviler
- Hepatik ensefalopati tedavisi
- Karaciğer nakli (ileri evre sirozda)
Komplikasyonlar:
Sirozun ciddi komplikasyonları olabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Portal%20hipertansiyon (karaciğere kan taşıyan damarlarda basınç artışı)
- Varis kanamaları
- Asit (karında sıvı birikimi)
- Hepatik ensefalopati (beyin fonksiyonlarında bozulma)
- Karaciğer kanseri (hepatosellüler karsinom)
- Karaciğer yetmezliği
Önleme:
Sirozun önlenmesi, risk faktörlerinden kaçınmakla mümkündür. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Aşırı alkol tüketiminden kaçınmak
- Hepatit B aşısı olmak
- Hepatit C'den korunmak (güvenli seks, steril iğne kullanımı vb.)
- Sağlıklı bir kiloyu korumak
- Diyabet ve yüksek kolesterol gibi durumları kontrol altında tutmak